Primaire reflexen

Primaire reflexen zijn automatische bewegingspatronen waarmee we worden geboren. Ze ontstaan in de baarmoeder en helpen de baby door het geboortekanaal te gaan en om de eerste maanden na de geboorte te overleven. Het kindje weet hoe het geboren moet worden en hoe het na de geboorte moet ademen en drinken. Denk bijvoorbeeld aan hoe een baby'tje loopbewegingen maakt, als je het optilt en de voetjes op een ondergrond zet. Dit gebeurt allemaal volautomatisch met behulp van reflexen. Deze reflexen zijn na de geboorte ongeremd. Dit betekent dat ze automatisch worden uitgevoerd en niet bewust bijgestuurd kunnen worden. Na een bepaalde tijd dienen deze reflexen echter wel overgenomen te worden door bewust gedrag. De reflexen moeten geremd worden, zodat het kindje controle krijgt over zijn bewegingen en kan kiezen om een impuls te volgen of niet. Dit kan alleen maar plaatsvinden door beweging en door het herhalen van bewegingspatronen.

De meeste van deze reflexen zijn bedoeld om te worden geïntegreerd rond zes maanden. Als de reflexen na deze periode nog steeds ongeremd aanwezig zijn, kunnen het blokkades worden voor houdingsstabiliteit en sensorische processen. Verder in de ontwikkeling kan het emotionele groei belemmeren en leerproblemen veroorzaken. Beweging is essentieel om dit proces goed te laten verlopen. Het is daarom erg belangrijk dat een kind ruimte en gelegenheid krijgt om controle te krijgen over zijn bewegingen en zijn grove motoriek. Deze grove motoriek wordt ontwikkeld door te rollen en te kruipen en later door te lopen, te rennen, te springen en te huppelen.

Het kunnen ontwikkelen van deze bewegingen legt de basis voor fijne motorische vaardigheden zoals schrijven en het bespelen van een muziekinstrument. Dus hoe meer een kind de gelegenheid krijgt om te bewegen, des te beter hij zich zal kunnen ontwikkelen.

Soms gaat het anders en doven de reflexen niet uit. Dan heeft het kind geen controle over deze bewegingen, hoe hard het ook zijn best doet om ze te onderdrukken of te compenseren. Als het een kind niet lukt om stil te zitten op zijn stoel, ook al wil hij dat nog zo graag, dan kost het hem enorm veel extra energie om zich te kunnen concentreren op zijn schoolwerk.

Reflexen kunnen worden ingedeeld naar de functie die ze voor de baby hebben. Het lichaam heeft zeven basisfuncties. Elke reflex vervult één van deze functies. Niet geïntegreerde reflexen kunnen dus een verstoring geven op één van deze gebieden:

• gevoeligheid voor invloeden of prikkels
• reactievermogen, het kunnen reageren op prikkels
• eten
• het onderscheid kunnen maken tussen links en rechts
• communicatie tussen boven- en onderkant van het lichaam via de ruggengraat
• onderscheid kunnen maken tussen voor en achter, ruimtelijk besef
• voortplanting